Nederland gaat jaar na jaar richting een samenleving waar contant geld gewoon niet meer gebruikt wordt. We behoren zelfs tot de meest “cashloze” landen ter wereld, met alleen Zweden, China en Noorwegen die het beter doen. Pinnen is in ons land al lang de norm en steeds meer bedrijven accepteren geen contant geld meer. Maar wordt Nederland volledig cashloos in de nabije toekomst en wat zijn de mogelijke gevolgen van deze evolutie? In deze blog vertellen we er meer over.
De opkomst van digitale betalingen
Nederland is een erg technologisch geavanceerd land, met een sterke infrastructuur voor elektronische betalingen en een hoog niveau van financiële inclusiviteit bij onze landgenoten. Digitale betalingen bij fysieke betaalpunten zijn dus al heel lang ingeburgerd in ons land, voornamelijk in de vorm van betaalpassen.
De opkomst van smartphones en andere digitale apparaten heeft het eenvoudiger dan ooit gemaakt om elektronische betalingen door te voeren. Dit uit zich tegenwoordig vooral in contactloos betalen met pinpassen, mobiele apps, creditcards, online bankieren en e-wallets. Deze manier om te betalen is immers snel, gemakkelijk en veilig, wat het erg aantrekkelijk maakt voor consumenten om hun portemonnee thuis te laten en alleen hun smartphone, kaart of smartwatch mee te moeten nemen.
Daarnaast is het natuurlijk ook een feit dat steeds meer Nederlanders hun aankopen online doen. De groei van e-commerce heeft geleid tot een stevige toename van digitale betalingen. Je kan tegenwoordig vanuit het comfort van je eigen huis vrijwel alles aankopen via het internet met behulp van een creditcard of e-wallet. Denk bijvoorbeeld aan boodschappen doen, entertainment opzoeken, maaltijden aan je deur laten leveren, of zelfs spelen bij de beste goksites voor Nederlandse gebruikers. Zoals Joren Verdoes van Techopedia aangeeft, is het in Nederland sinds 2021 legaal geworden om te gokken bij online casino’s, wat deze trend ook in de hand heeft gewerkt.
En natuurlijk mogen we niet vergeten te vermelden dat de pandemie van de voorbije jaren deze trend richting digitale en contactloze betalingen alleen maar heeft versneld.
De gevolgen van een cashloos Nederland
Zoals je kunt zien, gaat Nederland dus gestaag richting een cashloze samenleving. Dit komt met een aantal voordelen. Als je geen cash bij je op zak hebt, loop je ook minder risico op diefstal of een roofoverval. Criminelen kunnen natuurlijk je kaart of smartphone stelen, maar zonder je code kunnen ze er niet veel mee doen.
Cashloze betalingen zijn ook efficiënter, omdat transacties sneller en eenvoudiger kunnen worden afgehandeld. Je hoeft immers geen wisselgeld te krijgen. Omdat alles digitaal is, is het ook eenvoudiger om een spoor van alle transacties na te laten, wat het witwassen van geld en andere criminele activiteiten moeilijker maakt.
Daarnaast is cashloos betalen hygiënischer. Je hoeft geen biljetten of munten te overhandigen en geen wisselgeld in ontvangst te nemen, waardoor er ook geen bacteriën worden verspreid.
Dat gezegd zijnde, moet je ook rekening houden met een aantal mogelijke gevolgen en nadelen. Indien digitale betalingen de norm worden, kunnen sommige groepen die vertrouwen op contant geld (denk aan ouderen of daklozen) problemen ondervinden.
Een volledige afhankelijkheid van technologie kan voor iedereen in een maatschappij problematisch zijn wanneer er technische storingen opduiken, zoals problemen met een internetverbinding of met het betaalsysteem in kwestie.
Hoewel de “gewone” criminaliteit zal verminderen, kan cybercriminaliteit een veel groter probleem vormen. Hackers kunnen je bankrekeningen hacken, persoonlijke informatie stelen of frauduleuze transacties uitvoeren.
Voor mensen met een gat in hun hand kan cashloos betalen een ander probleem vormen, in die zin dat ze sneller te veel geld kunnen uitgeven. Met cash geld kan je immers alleen uitgeven wat je effectief op zak hebt, maar met een digitale betaling kan je al sneller boven je budget gaan, want je ziet niet echt wat je uitgeeft.
Tot slot is er de kwestie van privacy. Contant geld laat je toe om transacties uit te voeren die volledig “off the grid” zijn. Digitale betalingen daarentegen laten een spoor achter, waardoor banken, bedrijven, financiële instellingen en de overheid heel wat data over jou kunnen verzamelen.
Volledig cashloos gaan komt dus zeker met een aantal gegronde pijnpunten en het is een feit dat onze wetgeving en technologie zich eerst verder zullen moeten ontwikkelen voordat contant geld volledig kan worden afgeschaft.